Beyoğlu Belediyesi 1 Haziran’da Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın mülkü olan dört katlı binaya el koydu. Fransa Konsolosluğu’nun kiracısı olanlar, Beyoğlu Belediyesi ile kira kontratı imzalamaya zorlandı, imzalanmaması durumunda binanın zorla boşaltılacağı yönünde beyanlar tartışmalara neden oldu. Söz konusu el koyma girişimi sonrasında gündem olan binaya Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından kayyım atandı.
‘BİNAYI BİZE VERİN’ ISRARI
Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız ve ekibi, mülkte bulunan Kemal Cinbiz’in yanına giderek binayı kendilerine devretmesini talep etti. Ancak baba Cinbiz, 56 yıllık kiracısı olduğu binanın Fransızlara ait olduğunu ve kirasını Fransız Büyükelçiliği’ne bağlı bir vakfa ödediğini belirterek bu teklifi her seferinde reddetti.
Cemal Cinbiz, babasının yanındayken yeniden benzeri bir olaya şahitlik etti. Cinbiz, şahit olduğu anı şu sözlerle anlattı: “Bir gün yine ellerinde kalın dosyalarla geldiler. Belediyeden geldiklerini, binanın kendilerine devredilmesini istediklerini söylediler. Bunun üzerine babam, ‘Siz burada bekleyin, ben Fransız Konsolosluğu’nu arayayım’ dedi. Babam aşağı geldiğinde kimse yoktu.”
MAHKEMENİN DURDURMA KARARINA KARŞIN TAHLİYE DEVAM ETTİ
Baba Kemal Cinbiz’in vefat etmesinden aylar sonra Beyoğlu Belediye Lideri Yıldız, 2021’in son aylarında bir kez daha binayı ziyaret ederek bu sefer Cemal Cinbiz’den binayı kendilerine devretmesini talep etti. Olumsuz yanıt alan Yıldız iddiaya göre “Ben almasını bilirim” diyerek binayı terk etti. Kısa süre sonra belediye yetkilileri ile çok sayıda zabıta ve polis 1 Haziran sabahı baskın düzenleyerek binayı boşaltmak için harekete geçtiler. İstanbul 2. İdare Mahkemesi aynı gün yürütmeyi durdurma kararı vermesine rağmen zabıtalar Zanaat Atölyesi’ne girdi ve tahliyeye başladı.
ÇOK SAYIDA KESİM KAYIP
4 katlı binada 1970’ten beri Fransa elçiliğine kira ödeyen Cemal Cinbiz, darp edilerek dışarı çıkartıldı. Kartonpiyer Müzesi’nde sergilenen kartonpiyer kalıpları ziyan gördü. Bahçenin etrafını saran 250 metrelik demir korkuluklar ve bahçedeki sütunlar söküldü. Taşıma sırasında Cinbiz, tarihi bedeli olan çok sayıda sandık ve modülün kaybolduğunu öne sürerek hasarın büyük olduğunu aktardı. Öte yandan kartonpiyer kalıplarının yapıldığı atölyeye ilişkin olan her şeye belediye tarafından el konuldu.
HABERİMİZDEN SONRA BELEDİYE ‘ACİL’ TOPLANDI, TAHLİYE DURDURULDU
Tahliye süreçleri devam ederken olayı gündeme getiren “Beyoğlu’nda Fransa’ya ait binaya el konuldu” başlıklı haberimiz sonrasında Beyoğlu Belediyesi acil toplantı yaparak tahliyeyi durdurdu.
FRANSA HEYET GÖNDERDİ
Söz konusu binayla ilgili 1990 ve 2010’larda da benzer bir anlaşmazlık olmuştu. Ancak iki ülke arasında diplomatik krizin patlak vereceği endişesi nedeniyle geri adım atılmıştı.
Son tahliye olayının ardından Fransa hükümeti inceleme yapmak için bir heyet gönderdi. Heyet incelemelerde bulunduktan sonra Beyoğlu Belediyesi’ne dava açtı. Birinci duruşma 21 Şubat saat 10.20’de İstanbul 13. Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görülecek.
Osmanlı fermanı, 1866 156 YILLIK ANLAŞMAZIK DEVAM EDİYOR
Sultan Abdülaziz, 1866’da Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul (Aziz Vincent de Paul’un Hayırsever Kızları) isimli vakfa yetimhane inşa etmek üzere fermanla arsa verdi.
BİNA 1868 YILINDA MÜHÜRLENMİŞ
Yine Osmanlı’ya ilişkin 9 Nisan 1870 tarihli resmi evrakta, “Tophane kasabasında Tomtom mahallesinde yetimhane yapılarak önceden padişah emriyle Fransa devletine terk edilen Çukur Bostan arsası bitişiğinde bulunan eski bir evin sahibi olan zaptiye binbaşılarında Süleyman oğlu Ahmet Arif Efendi zikr edilen evi belli bir bedel karşılığında adı geçen devlet elçiliğine terk edilmiştir” sözleri yer alıyor.
156 YIL EVVEL TEKRAR GÜNDEME GELDİ
Ancak dokümanlara nazaran 156 yıl evvel de kelam konusu mülkle ilgili bir uyuşmazlık olduğu ortaya çıktı. Buna nazaran binanın yapıldığı yerde farklı şahısların de payları olduğu gerekçesiyle mahkeme tarafından muhakkak bir bedelle kiralandığı görülüyor. Türkçeleştirilen dokümanda şu tabirler yer alıyor:
“Yapılan satış süreçleriyle ilgili olarak padişah buyruğu üzerine mahkemece keşif ve muayene ve ölçümleri yapıldığında bir taraftan yetimhane bahçesi ve bir taraftan Mehmet Efendi meskeni ve bahçesi ve dört taraftan yol ile çevrili metrekare iki yüz yirmi çünkü altı parmak arsalı ve Sultan Beyazit’i Veli Han vakfına ilişkin yıllık doksan akçe kira bedelli ve on beş numaralı bir adet konutun, Ahmet Arif Efendi üzerinde iken zikr edilen elçiliğe satıldığı ve satış süreci padişah buyruğuna bağlı olduğundan bahsi geçen meskenin emsalleri misilli yıllık yüz kuruş kira bedeli ile yetimhaneye ek olunduğu vakıf defterine kayıt edilerek şerh verilmiştir. Zikr edilen kiranın elçilik tarafından yıldan yıla Harameyn hazinesine verilmesi için lazım gelen yerlere ilmuhaberler verilmesine dair teftiş mahkemesinden verilen ilam vakıflar muhasebesine kayıt olunup üstte anlatılan husus ile ilgili olarak vakıf tarafına öbür bir ilmuhaber verildiğinden durumdan haberdar olması için elçilik tarafına dahi işbu ilmuhaber verilidi.”
Resmi doküman, 9 Nisan 1970 Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından binaya atanan kayyımın mühleti aralık sonunda bitiyor. Edinilen bilgiye nazaran Beyoğlu Belediyesi ise mahkeme öncesi bina üzerinde hak sav etmek için çeşitli çalışmalara başladı. Bu nedenle birçok defa emlakçılar binaya gönderilerek incelemeler yapıldı.
Öte yandan Fransa’nın Galatasaray Lisesi ile anlaşarak binayı bir okula dönüştürme planlarının olduğu öğrenildi.
