TBMM’de Cezaevi Elektriğine “Ticarethane” Statüsü Tartışması. AKP’li Komisyon Başkanı Çavuşoğlu’dan Cezaevleri Genel Müdürü Yıldırım’a: “Buralar…
TAMER ARDA ERŞİN
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nda, cezaevlerinde kullanılan elektriğin “ticarethane” statüsünden faturalandırılması tartışma konusu oldu. Komisyon Başkanı Hakan Çavuşoğlu, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım’a “Buralar fabrika değil, buralar işletme değil. Sonuçta cezaevi” diyerek sorunun çözülmesini istedi. Yıldırım, Güç Piyasası Düzenleme Kurumu ile görüşmelerin sürdüğünü bildirerek, mevzuat çalışması yaptıklarını açıkladı. CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi ise “EPDK Başkanı ile görüştüm, onun haberi bile yok. Ora düzenleyecek. ‘Ya mahkumlar ticarethane faturası mı ödüyor?’ diyor. Bu konuda gerçekten adım atılmamış” dedi.
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nda, bugün Silivri Ceza İnfaz Kurumları ve Tekirdağ Ceza İnfaz Kurumları’nda yapılan ziyaretlerin akabinde hazırlanan raporlar ele alındı. Kurul Lideri Hakan Çavuşoğlu, cezaevlerindeki elektrik faturalarının ticarethane tarifesinden düzenlenmesi probleminin çözülmesi gerektiğini belirterek, “Elektrik fiyatlarının yükselmiş olması bir farkındalık oluşturdu bu konuda” dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, cezaevleriyle ilgili hazırlanan raporu değerlendirirken “Cezaevlerinde sistematik insan hakları ihlali var” değerlendirmesinde bulundu. Çavuşoğlu, Tanrıkulu’nun bu ifadesine itiraz ederek, şunları söyledi:
“Cezaevlerimizde sistematik bir şekilde insan hakları ihlali söz konusu değil. Raporunuza derç ettiğimiz hususların tamamı iddia. Bunun gerçekliği konusu, biz bunun kararını vermiyoruz. Biz burada siyasi denetim yapıyoruz. İddiaları araştırmak ve bunların giderilmesini sağlamak görevi Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün.
“İNSAN HAKLARI İSTİSMAR EDİLİYOR”
İnsan haklarının bugün çok fazla istismar edildiğini, hatta insan hakları üzerinden birtakım ülkeleri adete sanık sandalyesine oturtmak için efor sarf edildiğini, hatta insan haklarının dünya genelinde kompartımanlara ayrıldığını, Avrupalıların daha fazla insan olduğu üzere bir yaklaşımın, örneğin siyah ciltlilerin hiç de insan haklarını hak etmediği, sarışın ve mavi gözlülerin çok çok güzel olduğu üzere çarpık bir anlayış var memleketler arası nizamda.
“20 YIL ÖNCEKİ CEZAEVİ İLE BUGÜNKÜ CEZAEVİ ŞARTLARINI YAN YANA KOYUN”
Elbette ki cezaevleri yalnızca cezaevi olması sebebiyle insanlara sağlamış olduğu bir baskı ve kısıtlama var. Kısıtlama olmalı natürel. Her kim olursa olsun cezaevinde ‘Ben burada çok mutluyum, çok konfor’ demesini de beklemiyoruz biz. Ancak insan haklarının sistematik olarak ihlal edildiğine ait bizim cezaevlerimizde biz bu türlü bir şey görmedik. Bundan 20-30 yıl evvel cezaevi koşulları ile bugünkü cezaevi kurallarını yan yana koyun, Türkiye’nin çok çok aralık kat ettiğini. Kaldı ki gittiğimiz İsveç cezaevi. Arkadaşlarımız gitti. Bunu değerlendirdik de burada. İsveç cezaevi raporu ile bizim rastgele bir cezaevimizin insan hakları konusunda mukayesesini bile etmemiz mümkün değil. İsveç dediğiniz yer bugün demokrasinin odak noktası, insan haklarının optimum düzeyinin yaşandığı sav olunan yer. Lakin hangi koşullarda cezaevlerinde yaşadıklarını da o raporlarda gördünüz.
“DETAYLI ARAMAYI” SAVUNDU
Detaylı arama konusu, zatıaliniz de bunu lisana getirdi. ‘Bu bir işkence’ dedi. Ayrıntılı arama konusu Venedik Komisyonu’nun raporlarında var, uluslararası bütün cezaevlerinde uygulama konusu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararları var. Ayrıntılı arama olacak arkadaşlar. Bu cezaevlerindeki güvenliğin sağlanması ve orada bulunanların can güvenliğinin ve her türlü güvenliğinin sağlanmasında değerli.”
“EPDK LİDERİNİN HABERİ YOK”
CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, cezaevlerinde elektriğin ticarethane statüsünden faturalandırılmasıyla ilgili Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz ile görüştüğünü kaydederek, “Elektrik faturaları neredeyse her yerde ’60 lira ödüyorduk, 300 lira oldu’ diyor. Her gittiğimiz yerde bu dillendiriliyor. Siz dediniz ya liderim genel heyette ben konuştuğum ‘Çözüyoruz onu’. Adım atılmamış. EPDK Lideri ile görüştüm, onun haberi bile yok. Ora düzenleyecek. ‘Ya mahkumlar ticarethane faturası mı ödüyor?’ diyor. Bu hususta hakikaten adım atılmamış” diye konuştu.
“BURALAR FABRİKA DEĞİL, SONUÇTA CEZAEVİ”
Çavuşoğlu, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım’dan elektrik faturalarının ticarethane üzerinden tarifelendirilmesi sıkıntısının çözülmesini isteyerek, “Buralar fabrika değil, buralar işletme değil. Sonuçta cezaevi” dedi.
TANAL’DAN 1 HAFTA CEZAEVİNDE KALMA ÖNERİSİ
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ise cezaevlerindeki şartların anlaşılması için empati davetinde bulunarak, komite üyelerine 1 hafta bir arada cezaevinde kalma teklifinde bulundu. Tanal, şunları söyledi:
“Bu yolla daha sağlıklı tespit edilir. Kendiniz cezaevinde 1 hafta kalıp çıktığınızda hazırladığınız raporun içeriği oburlarının aktardığı bilgilerle hazırladığınız raporun içeriğinden çok daha farklı olacaktır. TRT Belgesel’de Ailenin Yeni Üyesi biçiminde bir belgesel var. Program sunucusu yabancı ailelerle tıpkı sofraya oturuyor. Onlarla tıpkı havayı soluyor, tıpkı ortamda bulunuyor, onlarla tıpkı işi yapıyor. Bu formda o ailelerin yaşadığı kasvetleri şahsen kendi yaşayarak anlamış oluyor. Biz de bu formda hareket edip, biz de cezaevinde kalabilir miyiz?”
EPDK İLE GÖRÜŞME YAPILACAK
Yıldırım, cezaevlerinin ticarethane tarifesinden elektrik kullanmasıyla ilgili EPDK’ye iki yazı yazıldığını aktararak, “Bununla ilgili mevzuat çalışması gerekiyordu, bu çalışma yapıldı. Bu değişikliğin yapılması için Maliye Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı’ndan görüşler istendi, buralardan döndü mevzuat çalışması. Şu anda Sayıştay Başkanlığı’nda ve görüşlerin dönmesi bekleniyor. Hem mevzuatla ilgili çalışmamız devam ediyor lakin EPDK Lider Yardımcımızla bir yüz yüze görüşmemiz olmuştu, önümüzdeki hafta içinde yüz yüze görüşme planlamamız var. Ümit ediyorum, bir sonraki toplantıya gündemden düşürmüş olalım diye biz de dilek ediyoruz” dedi.
